MEΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ

ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ
( 1920-1994)
Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΗΝΙΔΑ
ΗΘΟΠΟΙΟΣ – ΑΓΩΝΊΣΤΡΙΑ-ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ


Με επιστολή μου στον πρόεδρο της Διοίκησης του Οργανισμού Λιμένος Πατρών προτείνω την απάλειψη μιας ασέβειας - ύβρεως που διαπράχθηκε με την καθαίρεση του ονόματος της αξέχαστης μεγάλης Ελληνίδας Μελίνας Μερκούρη από το Σταθμό υποδοχής του λιμανιού της πόλης μας από της προηγούμενη διοίκηση, με το να δοθεί το όνομά της στο σταθμό υποδοχής του νέου λιμανιού της Πάτρας.
Η πρότασή μου καταχωρήθηκε στην προσωπική μου ιστοσελίδα και στις σημειώσεις μου στο F.B.
Μετά τη δημοσιοποίηση ακολούθησαν διάφορα σχόλια μεταξύ φίλων και γνωστών.
Επειδή είμαστε λαός που εύκολα ξεχνάει κι ας λέμε πως έχουμε μνήμη, θα ήθελα να σημειώσω περιληπτικά όσο γίνεται μερικές αδρές γραμμές και να σκιαγραφήσω τη μορφή, την προσωπικότητα ,τη δράση και την προσφορά της αξέχαστης αυτής μορφής της μεγάλης Ελληνίδας Μελίνας Μερκούρη.
Αρχικά θα μεταφέρω μερικά αποσπάσματα από τα ψηφίσματα ,(από τα πολλά που εκδόθηκαν στην πόλη μας) του Δήμου Πατρέων και του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών για το θάνατο της Μελίνας για να καταδείξω την απήχηση που είχε στην πόλη μας ο θάνατός της.
Το Δημοτικό Συμβούλιο στο ψήφισμά του μεταξύ άλλων αναφέρει: «…Τιμά στο πρόσωπό της το ασίγαστο πάθος της καλλιτεχνικής δημιουργίας τον ένθερμο πατριωτικό τρόπο προβολής των εθνικών δικαίων, τη μαχητική υπεράσπιση της Δημοκρατίας, την ακατάπαυστη δράση για τη διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού σε όλη την ανθρωπότητα. Τιμά το σθένος της για τη ζωή, τη Δημοκρατία, τον πολιτισμό. Τιμά την ανεκτίμητη προσφορά της ως Ηθοποιού ,Αγωνίστριας και Πολιτικού…»
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών στο ψήφισμά του αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής: «…εκφράζει την αγάπη και την ευγνωμοσύνη του για τη γυναίκα - σύμβολο, που στο πρόσωπό της ο ελληνισμός και η παγκόσμια κοινότητα αναγνωρίζει τα ιδανικά της χώρας μας ,την Ελευθερία, την παιδεία ,την τέχνη και τον πολιτισμό, την μοναδική γυναίκα που με την προσωπικότητά της, την αγάπη της ,την καλοσύνη της, την αγωνιστικότητά της την δημοκρατικότητά της και την ακτινοβολία της λειτούργησε και θα λειτουργεί σα ν σημείο αναφοράς και συνδετικός κρίκος του σύγχρονου με τον αρχαίο πολιτισμό, για την πρόοδο της ανθρωπότητας…»
Δεν μπορώ παρά να σημειώσω και λίγες γραμμές από το κείμενο που δημοσίευσε αμέσως μετά την κηδεία της Μελίνας το «Βήμα» του καθηγητή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνου Τσουκαλά όπου αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Η Μελίνα αγαπήθηκε όχι γι’ αυτό που κατάφερε ούτε γι’ αυτό που υπέστη αλλά γι’ αυτό που ήταν, για αυτό που κατόρθωσε να εξακολουθεί να είναι σε έναν κόσμο ολοένα και πιο άχρωμο, αδιάφορο και ανάξιο.
΄Όπως ακριβώς αρμόζει σε μια εποχή όπου το φαντασιακό συρρικνώνεται και η καθολική δυσπιστία γίνεται ενδημική ως πρώτες συμβολικές αρετές αναδεικνύονται το πάθος, η συνέπεια και η βούληση μιας γυναίκας που ποτέ δεν έπαψε να παλεύει για τη δική της αλήθεια και για την αλήθεια της Ελλάδας. Η Μελίνα εξέφρασε την εποχή της επειδή ακριβώς μπόρεσε να αντισταθεί στην εποχή της. Και να πείσει ότι η αντίσταση είναι δυνατή.»
Τέλος σε ανοιχτή επιστολή τους 26 Βρετανίδες Ηθοποιοί συνυπογράφουν και υιοθετούν την διακήρυξη 87 Βρετανών Βουλευτών για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα σημειώνουν τα εξής:
«…Γράφουμε την επιστολή μας αυτή …για να χαιρετίσουμε το μεγάλο έργο της Μελίνας στον κινηματογράφο και το θέατρο καθώς και την αφοσίωσή της στην ευημερία του λαού της αγαπημένης της πατρίδας της Ελλάδας. Το αγωνιστικό της πνεύμα υπήρξε πηγή έμπνευσης κατά τη διάρκεια της φασιστικής χούντας που κυβέρνησε την Ελλάδα από το 1967 μέχρι το 1974 και το μετέπειτα έργο της στην ελληνική πολιτική ήταν πλήρες ενέργειας και πίστης. Ως υπουργός πολιτισμού της Ελλάδος υπήρξε πραγματικά διεθνίστρια, τιμώντας και ενθαρρύνοντας την πολιτιστική ζωή εντός των συνόρων της χώρας της επιδεικνύοντας την ίδια στιγμή την προσήλωσή της στην Ευρωπαϊκή ΄Ένωση η οποία εκφράσθηκε στην πρωτοβουλία της για την ανάπτυξη του θεσμού της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Υιοθετούμε τη διακήρυξη που υπέγραψαν οι Βρετανοί Βουλευτές και καλούμαι τη βρετανική κυβέρνηση να επιστρέψει με την ευκαιρία αυτή τα Μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο ,στην Αθήνα όπου και ανήκουν. Η Μελίνα Μερκούρη αγωνίσθηκε επί μακρόν και με πάθος για τον σκοπό αυτόν και αυτό θα ήταν η πιο έντιμη πράξη».
Ποία άλλη μαρτυρία έχομε χρεία για την προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη; Να πούμε ακόμη τους αγώνες της κατά της Χούντας για την αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας.
Να σημειώσουμε ότι η Χούντα της αφαίρεσε την Ελληνική Ιθαγένεια, κι εκείνη απάντησε : «Ελληνίδα γεννήθηκα. Θα πεθάνω Ελληνίδα ».
Υπήρξε εκείνη που εισηγήθηκε και καθιέρωσε τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.
Υπήρξε εκείνη που δημιούργησε το 1983 τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα σε δέκα πόλεις της χώρας.
Έλαμψε στη διεθνή σκηνή με το έργο «Ποτέ την Κυριακή» ενώ καθιερώθηκε σαν πρωταγωνίστρια στο θέατρο, στο θεατρικό έργο του Τέννεσσυ Γουϊλιαμς «Λεωφορείο ο πόθος»1946.
Η πρώτη της κινηματογραφική προσφορά ήταν η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Στέλλα» το 1955 ενώ ακολούθησαν το «Ποτέ την Κυριακή» και «Φαίδρα» 1962 «Τοπκαπί» 1964 και «A Dream of Passion» 1970.
Το 1977 εκλέγεται για πρώτη φορά Βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στη Β΄ Περιφέρεια Πειραιά.
Το 1979 πρωταγωνιστεί στην ταινία «Η κραυγή» του Ντασέν.
Το 1981 συμμετέχει για πρώτη φορά στην Κυβέρνηση ως Υπουργός Πολιτισμού αξίωμα που διατηρεί σ’ όλη τη διάρκεια των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου.
Στις Δημοτικές εκλογές κατέρχεται ως υποψηφία Δήμαρχος για το Δήμο Αθηναίων όπου ηττάται παίρνοντας ποσοστό 45,9% έναντι 50,1% του Αντώνη Τρίτση που υποστηρίχθηκε από τη Ν. Δ.
Ως Υπουργός Πολιτισμού έκανε μεγάλο αγώνα για την επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα, πέτυχε να καθιερωθεί ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, ίδρυσε τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα ΄Έκανε τα σχέδια και τις μελέτες για το Μουσείο της Ακροπόλεως και το νέο το Μουσείο της Πάτρας. Εισηγήθηκε την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας κ.α.
Η Μελίνα αγάπησε τον όλο τον κόσμο και αγαπήθηκε από τον κόσμο. Πιο πολύ αγάπησε την Ελλάδα και η Ελλάδα τη λάτρευε. Η πόλη των Πατρών της οφείλει τη Δημιουργία του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου ,την υλοποίηση του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και το μεγάλο νέο της Αρχαιολογικό Μουσείο.
Αυτά τα λίγα για φρεσκάρισμα της μνήμης κάποιων που πάσχουν από αμνησία!…
Η Μελίνα είναι από τις ελάχιστες Ελληνίδες που καθιερώθηκε στο εξωτερικό με το μικρό της όνομα. Κι αυτό δεν είναι διόλου αμελητέο.
Η ονομασία του σταθμού υποδοχής του νέου λιμανιού της Πάτρας θεωρώ πως είναι ελάχιστη τιμή στην προσφορά της στην πόλη και την Ελλάδα.